Muiltje
Verspreiding en habitat
Aan de Belgische kust is het eerste muiltje in 1911 aangetroffen in Oostende. Vanaf 1930 wordt het muiltje beschouwd als een gevestigde soort. In Nederland werd pas in 1929 een eerste levend muiltje gevonden. Nu is deze soort allang geen zeldzaamheid meer in vele West-Europese landen.
Je vindt ze vooral op strandhoofden of in ondiepe wateren in zee, maar niet dieper dan 12 meter. Vaak hangen ze vastgezogen aan andere tweekleppigen, zoals mosselen of oesters.
Muiltjes zijn gevoelig voor strenge winters. Dan sterft een groot deel van de dieren af en groeien hun larven niet goed door tot jonge exemplaren. Na een milde winter blijken ze het dan weer meer dan goed te doen.
3475-muilltje_WoRMS_Filip-Nuyttens_1200.png
Herkenning
Het muiltje is gemakkelijk te herkennen aan de ovale vorm en gladheid. Ze hebben aan de binnenkant een hol gebogen wit plaatje, die de helft van de opening afdekt. Dit witte laagje lijkt haast op een vingernagel.
Vaak zitten er meerdere muiltjes, tot twaalf stuks, bovenop elkaar. Een heuse ‘muiltjesflat’ of ‘muiltjesketting’! De bovenste, jongere muiltjes op het torentje zijn altijd mannetjes. De onderste, oudere slakken zijn altijd vrouwelijk. En de middelste exemplaren zitten midden in een geslachtswissel. Al die slakken op elkaar geplakt, lijken samen wel een steen.
strandvondsten-14-muiltjesketting-S_Decleer-Misjel.png
Worstje
Muiltjes leven van dood organisch materiaal (detritus), microscopisch kleine bodemorganismen en plankton dat ze uit het zeewater filteren. Het voedsel blijft op de kieuwen hangen en wordt ter plekke tot een worstje gedraaid. Met hun beweeglijke rasptong bijten ze daar stukjes van af.
pcd04057-muiltje-sd.jpg
Vriend of vijand?
Oester-en mosselkwekers zijn niet zo blij met deze Amerikaanse soort. Omdat zowel de muiltjes als onze inheemse soorten zich op dezelfde manier voeden door microscopisch kleine voedselbrokjes uit het water te filteren. Ze vermoeden dat er voor onze inheemse oesters en mosselen daardoor te weinig voedsel zou overblijven. Uit recentere studies blijkt dat muiltjes andere plankton eten dan mosselen en oesters, en de muiltjes dus niets verkeerd doen. Langs de ene kant is ook bewezen dat mosselen waarop muiltjes leven trager groeien, anderzijds beschermen de muiltjes hen ook tegen jagende zeesterren.
Misschien is de oplossing wel om zelf muiltjes te gaan eten! Tijdens de tweede wereldoorlog gebeurde dit in België al op grote schaal, wegens het gebrek aan mosselen.