Walrus
Walrussen in Nederland
We kennen walrussen vooral uit het hoge noorden, maar af en toe doet er eentje een 'rondje Noordzee'. Al in 1578 beschrijft de Scheveninger Adriaen Coenen in het "Vischboeck" de stranding van een 'zeepaard' met twee lange, vooruitstekende tanden. De Duitser Albrecht Dürer tekende in diezelfde eeuw een walruskop tijdens een bezoek aan de Nederlandse kust. Hij schreef erbij dat het dier in de 'Nederlandse zee' was gevangen.
De eerste keer dat echt de naam 'walrus' gebruikt wordt, was in 1761. Houtuyn schreef toen dat er 'enkele jaren voordien' een jonge walrus was gevangen in de Zuiderzee. De eerste melding van een walrus in de 20e eeuw komt uit 1926. Deze walrus zwierf van de Shetland-eilanden via de Noorse kust naar Den Helder, en vandaar weer naar het noorden. Hij werd op 27 januari 1927 doodgeschoten in Zweden.
In november 1976 werd een tweede walrus gezien, deze keer op Texel. Deze walrus zwom daarna door naar Zeeland (Colijnsplaat aan de Oosterschelde) en België en werd tenslotte weer op Texel gezien. In 1979 hebben enkele mensen een zwemmende walrus in het Marsdiep gezien. Omdat dit voorval niet goed is opgeschreven, is er weinig over bekend. De volgende walrus meldde zich in 1981 op de stranden van Terschelling en Ameland. Na een kort verblijf in de zeehondencrèche Pieterburen en een wat langer verblijf in het basin van het toenmalige RIN (nu IMARES) op Texel is de walrus weer uitgezet bij Helgoland. Omdat dit dier bij het uitzetten gemerkt was met een verfvlek kon later worden vastgesteld dat hij verder is gezwommen naar Hornum (Sleeswijk-Holstein), Esbjerg en Skagen (Denemarken).
In 1982 zag de familie Cadée bij 't Horntje op Texel weer een walrus. Drie dagen later dook deze walrus op bij Den Helder en haalde zijn foto de landelijke pers. De laatste dwalende walrus strandde op 21 januari 1998 op het Amelander strand. Ook hier ging het om een kerngezonde walrus, minstens twee meter lang, ongeveer 600 kilogram zwaar en naar schatting 6 jaar oud. Hij haalde het NOS-journaal en de landelijke pers. Op 22 januari zwom hij weer de Noordzee op, richting Juist (Nedersaksen), waar hij op 23 januari even op het strand kroop. Een week later liet een walrus zich bij Hornum (Sleeswijk-Holstein) zien, en nog een week later een aan de Zweedse kust van het Kattegat; waarschijnlijk was het dezelfde walrus. De zwerftocht ging verder naar Oslo en de Noorse kustplaats Svelvik, waar hij begin maart aankwam.
Walrusbotten op het strand
Bij elke zandsuppletie worden wel botten mee op het strand gespoten. Bij de zandsuppletie in 1990 op het Texelse strand werden enkele botten van een zeezoogdier gevonden. De botten werden naar Ecomare gebracht, waar werd vastgesteld dat het om botten van een walrus ging. De exacte ouderdom van de botten is nog niet vastgesteld. Het kan zijn dat het gaat om een walrus van meer dan 2000 jaar geleden. Maar het kan ook zijn dat het om een walrus van recentere datum gaat. In dat geval is het mogelijk dat 17de of 18de eeuwse Hollandse walrusjagers de botten overboord hebben gegooid ter hoogte van de waddeneilanden.
walrusbot-1.jpg
Verspreiding en leefgebied
Walrussen komen bijna in het hele noordpoolgebied voor. Ze leven in zee bij het oosten van Canada en Groenland tot het noorden van Europa en het westen van Alaska. Afhankelijk van het seizoen leven ze op het pakijs of op de stranden en rotskusten aan land. Tegenwoordig leven er nog ongeveer 250.000 walrussen rond de Noordpool. Waarschijnlijk leefden de walrussen tot 2000 jaar geleden ook in de zuidelijke Noordzee, maar zijn ze daarna door mensen verdreven naar noordelijker streken. Slechts nu en dan raakt er één verdwaald in de zuidelijke Noordzee.